Fikcja w Akcji
20 Nov - 16 Dec 2009
FIKCJA W AKCJI
Ali Cherri, Randa Mirza, Walid Raad, Mounira al Solh
wernisaż 21.11.2009, godz. 18.00-21.00; wystawa czynna do 16.12.2009
Liban, który znamy często jedynie z dramatycznych relacji w mediach, jest miejscem odważnych eksperymentów artystycznych, które kwestionują schematy myślenia, podważają obiektywizm przekazów medialnych i historycznych, stawiają istotne pytania o naturę prawdy, o prawomocność innych rzeczywistości. Kraj sprzeczności i różnorodności, naznaczony przez wojnę, jest też miejscem, gdzie szczególnie wyraziście zaznaczają się problemy związane z reprezentacją, próbą dotarcia do prawdy, fałszowaniem historii i potrzebą swobodnej, artystycznej ekspresji. Artyści libańscy na co dzień konfrontują się ze światem rozdartym między różne wizje historii i życia.
Wystawa koncentruje sie wokół zagadnień historii, archiwum i fikcji, prób dotarcia do prawdy i potrzeby ekspresji. Artyści i ich prace przewrotnie i często zaskakująco interpretują relacje pomiędzy prawdą a fałszem, budując równoległe światy, które często mówią więcej o rzeczywistości niż relacja historyczna oparta na 'obiektywnych faktach'. Napięcia pomiędzy rzeczywistością a narracją, faktem a fikcją prowadzą do refleksji nad pamięcią, aktem twórczym czy "fałszowaniem historii".
Z jednej strony przedstawiamy prace, które kwestionują rzeczywistość i obiektywność historycznych narracji (Randa Mirza, "Bez tytułu #2") lub pokazują wieloznaczność i niejasność faktów historycznych czy medialnych (Walid Raad, "Zaginione wojny libańskie"), które często uznajemy za prawdziwe. Korzystając ze współczesnych narzędzi takich jak fotografia cyfrowa, video, internet, które są jednocześnie tymi samymi narzędziami, jakimi posługuje się świat mediów i tworzonej "na gorąco" historii, podważają przezroczystość i logikę medialnych reprezentacji, zwracają uwagę na niebezpieczeństwo ujednolicania prawdy. Zwracają też uwagę na sam akt manipulacji nieodłącznie wpisany w techniczne możliwości związane z używaniem nowoczesnych technologii (Randa Mirza, "Gołębia skała"). My też żyjemy w czasie fikcji, wśród nierzeczywistych obrazów, tysięcy relacji, manipulowanych opisów. Prace prezentowanych artystów czerpią ze źródła artystycznej kreacji i starają się wyrazić więcej niż mogłaby wyrazić tylko prawda. Liban, będący krajem sprzeczności i różnorodności, naznaczony przez wojnę, doświadcza w stopniu ekstremalnym tego typu "działań".
Z drugiej strony fikcja jest powrotem do podstawowego aktu artystycznej kreacji: zastanowieniem się nad możliwościami i trudnościami związanymi z wymyślaniem własnej biografii czy też biografii artysty (Mounira al Solh, "Jakbym tam nie pasowała"). Ten akt autodefinicji jest zawsze uwikłany we wszystkie konkurujące rzeczywistości, w jakich żyjemy (Ali Cherri, "Krąg wokół słońca").
Sztuka z Libanu jak i z całego Bliskiego Wschodu znajduje się obecnie w polu bacznej uwagi ze strony kuratorów, instytucji i galerii na całym świecie, również dlatego, że odbija się w niej współczesne doświadczenie życia w stanie permanentnej destabilizacji militarnej, politycznej i społecznej.
Lee Smith na łamach ArtForum, dokonując krytycznej oceny sztuki Atlas Group/Walida Raada, napisał, iż "sfabrykowana instytucja [archiwum Atlas Group] jest spadkobierczynią sztuki konceptualnej i literackiego modernizmu; krewną Muzeum Broodthaersa i biblioteki Borgesa. Atlas Group powinno postrzegać się w kontekście sztuki arabskiej, która zwraca swe spojrzenie do wewnątrz, tworząc własne prace, własną publikę, własne instytucje, takie jak Atlas Group właśnie. Fikcyjność tej grupy "stwarza możliwość autorytetu, z którego pozycji się przemawia", twierdzi Walid Raad, podając bardzo lokalną definicję autorytetu. Uważa on, że oficjalne i polityczne historie Libanu nie są tak naprawdę w stanie wyjaśnić tego, czego doświadczyli ludzie podczas wojny domowej [1975-1990]. Stąd Atlas Group częściowo czerpie swoją energię - obsesyjnie próbując poradzić sobie i traktować poważnie to, co Raad nazywa "histerycznymi symptomami wojny".
Publiczność najczęściej utożsamia ten gest z żałobą lub melancholią, lecz Walid Raad używa słowa "zaginiony/utracony" [missing], które jest pewnym rodzajem gry z poststrukturalną "obecnością". "Słowo to niesie w sobie znaczenie tęsknoty za czymś", twierdzi Raad, "i niemożność dotarcia do tego. To jest tak, jakby tęsknić za czymś, co się przegapiło."
Praca o wyścigach konnych jest prawopodobnie najlepszym przykładem Walidowskiego "utracenia" [missing]."
Ali Cherri
artysta wideo, performer, twórca instalacji wideo. Ukończył projektowanie graficzne na American University of Beirut. Współpracował z wieloma znanymi artystami libańskimi (m.in. Rabih Mroue, Lina Saneh). Wystawiał m.in. w Tate Modern, w Kasa Galeri w Istambule.
Walid Raad
założyciel wyjątkowego projektu the Atlas Group, jeden z najbardziej uznanych na świecie artystów libańskich. Jego indywidualne wystawy były prezentowane m.in. w Museum of Contemporary Art w Australii, Centre Pompidou w Paryżu, Museum of Contemporary Art w Montrealu i na licznych wystawach zbiorowych, m.in. na legendarnych Documneta X w Kassel (1997). Walid Raad wykłada także na University of Rochester oraz na University of New York. Jest twórcą wideo, performansów i projektów fotograficznych. Prace Walida Raada obejrzymy dzięki uprzejmości galerii Sfeir-Semler Hamburg/Bejrut.
Randa Mirza
fotografka i twórczyni projektów audiowizualnych. Ukończyła Lebanese Academy of Fine Arts oraz University of Paris 8. Laureatka złotego medalu w Fotografii na 5. Igrzyskach Frankofońskich (2005) oraz No Limit Award podczas spotkań fotograficznych w Arles (2006). Brała udział w wielu wystawach indywidualnych i grupowych m.in. w Finnish Museum of Photography w Helsinkach.
Mounira al Solh
twórczyni instalacji wideo i fotograficznych, malarka. Ukończyła studia malarskie w Bejrucie oraz sztuki piękne w Gerrit Rietveld Academy w Amsterdamie. Wystawiała m.in. w Pawilonie Libańskim na Biennale w Wenecji (2007) i ostatnio na Biennale w Stambule (2009). Lauretaka Nagrody Uriot Rijksakademie.
Ali Cherri, Randa Mirza, Walid Raad, Mounira al Solh
wernisaż 21.11.2009, godz. 18.00-21.00; wystawa czynna do 16.12.2009
Liban, który znamy często jedynie z dramatycznych relacji w mediach, jest miejscem odważnych eksperymentów artystycznych, które kwestionują schematy myślenia, podważają obiektywizm przekazów medialnych i historycznych, stawiają istotne pytania o naturę prawdy, o prawomocność innych rzeczywistości. Kraj sprzeczności i różnorodności, naznaczony przez wojnę, jest też miejscem, gdzie szczególnie wyraziście zaznaczają się problemy związane z reprezentacją, próbą dotarcia do prawdy, fałszowaniem historii i potrzebą swobodnej, artystycznej ekspresji. Artyści libańscy na co dzień konfrontują się ze światem rozdartym między różne wizje historii i życia.
Wystawa koncentruje sie wokół zagadnień historii, archiwum i fikcji, prób dotarcia do prawdy i potrzeby ekspresji. Artyści i ich prace przewrotnie i często zaskakująco interpretują relacje pomiędzy prawdą a fałszem, budując równoległe światy, które często mówią więcej o rzeczywistości niż relacja historyczna oparta na 'obiektywnych faktach'. Napięcia pomiędzy rzeczywistością a narracją, faktem a fikcją prowadzą do refleksji nad pamięcią, aktem twórczym czy "fałszowaniem historii".
Z jednej strony przedstawiamy prace, które kwestionują rzeczywistość i obiektywność historycznych narracji (Randa Mirza, "Bez tytułu #2") lub pokazują wieloznaczność i niejasność faktów historycznych czy medialnych (Walid Raad, "Zaginione wojny libańskie"), które często uznajemy za prawdziwe. Korzystając ze współczesnych narzędzi takich jak fotografia cyfrowa, video, internet, które są jednocześnie tymi samymi narzędziami, jakimi posługuje się świat mediów i tworzonej "na gorąco" historii, podważają przezroczystość i logikę medialnych reprezentacji, zwracają uwagę na niebezpieczeństwo ujednolicania prawdy. Zwracają też uwagę na sam akt manipulacji nieodłącznie wpisany w techniczne możliwości związane z używaniem nowoczesnych technologii (Randa Mirza, "Gołębia skała"). My też żyjemy w czasie fikcji, wśród nierzeczywistych obrazów, tysięcy relacji, manipulowanych opisów. Prace prezentowanych artystów czerpią ze źródła artystycznej kreacji i starają się wyrazić więcej niż mogłaby wyrazić tylko prawda. Liban, będący krajem sprzeczności i różnorodności, naznaczony przez wojnę, doświadcza w stopniu ekstremalnym tego typu "działań".
Z drugiej strony fikcja jest powrotem do podstawowego aktu artystycznej kreacji: zastanowieniem się nad możliwościami i trudnościami związanymi z wymyślaniem własnej biografii czy też biografii artysty (Mounira al Solh, "Jakbym tam nie pasowała"). Ten akt autodefinicji jest zawsze uwikłany we wszystkie konkurujące rzeczywistości, w jakich żyjemy (Ali Cherri, "Krąg wokół słońca").
Sztuka z Libanu jak i z całego Bliskiego Wschodu znajduje się obecnie w polu bacznej uwagi ze strony kuratorów, instytucji i galerii na całym świecie, również dlatego, że odbija się w niej współczesne doświadczenie życia w stanie permanentnej destabilizacji militarnej, politycznej i społecznej.
Lee Smith na łamach ArtForum, dokonując krytycznej oceny sztuki Atlas Group/Walida Raada, napisał, iż "sfabrykowana instytucja [archiwum Atlas Group] jest spadkobierczynią sztuki konceptualnej i literackiego modernizmu; krewną Muzeum Broodthaersa i biblioteki Borgesa. Atlas Group powinno postrzegać się w kontekście sztuki arabskiej, która zwraca swe spojrzenie do wewnątrz, tworząc własne prace, własną publikę, własne instytucje, takie jak Atlas Group właśnie. Fikcyjność tej grupy "stwarza możliwość autorytetu, z którego pozycji się przemawia", twierdzi Walid Raad, podając bardzo lokalną definicję autorytetu. Uważa on, że oficjalne i polityczne historie Libanu nie są tak naprawdę w stanie wyjaśnić tego, czego doświadczyli ludzie podczas wojny domowej [1975-1990]. Stąd Atlas Group częściowo czerpie swoją energię - obsesyjnie próbując poradzić sobie i traktować poważnie to, co Raad nazywa "histerycznymi symptomami wojny".
Publiczność najczęściej utożsamia ten gest z żałobą lub melancholią, lecz Walid Raad używa słowa "zaginiony/utracony" [missing], które jest pewnym rodzajem gry z poststrukturalną "obecnością". "Słowo to niesie w sobie znaczenie tęsknoty za czymś", twierdzi Raad, "i niemożność dotarcia do tego. To jest tak, jakby tęsknić za czymś, co się przegapiło."
Praca o wyścigach konnych jest prawopodobnie najlepszym przykładem Walidowskiego "utracenia" [missing]."
Ali Cherri
artysta wideo, performer, twórca instalacji wideo. Ukończył projektowanie graficzne na American University of Beirut. Współpracował z wieloma znanymi artystami libańskimi (m.in. Rabih Mroue, Lina Saneh). Wystawiał m.in. w Tate Modern, w Kasa Galeri w Istambule.
Walid Raad
założyciel wyjątkowego projektu the Atlas Group, jeden z najbardziej uznanych na świecie artystów libańskich. Jego indywidualne wystawy były prezentowane m.in. w Museum of Contemporary Art w Australii, Centre Pompidou w Paryżu, Museum of Contemporary Art w Montrealu i na licznych wystawach zbiorowych, m.in. na legendarnych Documneta X w Kassel (1997). Walid Raad wykłada także na University of Rochester oraz na University of New York. Jest twórcą wideo, performansów i projektów fotograficznych. Prace Walida Raada obejrzymy dzięki uprzejmości galerii Sfeir-Semler Hamburg/Bejrut.
Randa Mirza
fotografka i twórczyni projektów audiowizualnych. Ukończyła Lebanese Academy of Fine Arts oraz University of Paris 8. Laureatka złotego medalu w Fotografii na 5. Igrzyskach Frankofońskich (2005) oraz No Limit Award podczas spotkań fotograficznych w Arles (2006). Brała udział w wielu wystawach indywidualnych i grupowych m.in. w Finnish Museum of Photography w Helsinkach.
Mounira al Solh
twórczyni instalacji wideo i fotograficznych, malarka. Ukończyła studia malarskie w Bejrucie oraz sztuki piękne w Gerrit Rietveld Academy w Amsterdamie. Wystawiała m.in. w Pawilonie Libańskim na Biennale w Wenecji (2007) i ostatnio na Biennale w Stambule (2009). Lauretaka Nagrody Uriot Rijksakademie.